Demir eksikliği nedenleri

Organizmada, Hb sentezi için gerekli olan demirin eksikliği sonucu gelişen anemiye denir.

Dünyada %10-30 insanda Fe eksikliği anemisi vardır. En sık süt çocukluğu, adölesan ve gebelik döneminde görülmektedir. Demir eksikliği tüm yaş gruplarında özellikle 6-24 aylar arasında bebek ve çocuklarda aneminin en yaygın nedeni olarak kabul edilmektedir. Erkekte 50mg/kg, kadınlarda 40mg/kg Fe bulunur. Vücuttaki demirin %65-70’i hemoglobinde, %25-30 ferritin ve hemosiderin, %3-4 myoglobin ve %1’i enzimler de bulunur.

Etyolojik Faktörler :

Diette eksik alım :Diette 0,75 mgr/L süt.

Anne sütü ve inek sütü 0.5-1.5mgr/L (Anne sütünde %49,inek sütü %10 absorbe

Artmış gereksinim: Büyüme, düşük doğum ağırlığı, prematürite, ikizlik, multipl doğumlar, adölesan dönem, gebelik, siyanotik konjenital kalp hastalıkları

Kan kayıpları

DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNİN ETKİLERİ

A.GIS:

Anorexia- genel ve erken

Pica –pakofaji (buz), geofajia(toprak yeme)

Atrofik glossit

Disfaji

Özofajial webler (Kelly- Peterson sendromu)

Azalmış gastirik asidite

Sızıntılı (Leaky) Barsak sendromu -Gizli kan(+)Exudatif enteropati

Malabsorbsiyon sendromu

SSS :

İrritabilite

Halsizlik

İletim bozukluğu

Mental motor gelişmede düşme

Azalmış dikkat

Okul performansında düşme

Nefes tutma nöbetleri

Pupil ödemi

KVS:

Eksersizle kalb hızı ve kardiak outputta artış

Kardiak hipertrofi

Artmış plazma volumü

Artmış ventilasyon değerleri

Dijital toleransında artış

Muskulo iskeletal sistem:

Myoglobulin ve sitokin eksikliği

Azalmış fizik performansı

Radyografik kemik değişikliği

Fraktür iyileşmesinde gecikmeler

İmmünolojik Sistem: İmmünolojik sistem üzerine etkiler zıttır.

Enfeksiyon potansiyelinde artma belirtisi

Klinik:

Demir eksikliği çocuklarda demir tedavisiyle akut hastalık azalır.

Demir eksikliğinde respiratuar enfeksiyon sıklığı artar.

Laboratuar:

Lökosit transformasyonu bozulur.

Granülosit öldürme ve NBT bozulur.

Barsak ve lökosit myeloperoksidaz azalır.

Demir eksikliğinde de enfeksiyon sıklığı artar.

Enfeksion potansiyelinde azalma belirtisi:

Klinik:

Azalmış bakteriyel enfeksiyon

Demir yüklenmesi ile enfeksiyon sıklığında artış

Laboratuar:

Trransferrine bağlanan demirin azalması ve serbest olan demirin artması bakteri büyümesine uygundur.

Demir ile non patojenik bakteri büyümesi artar.

TANI :

Hb’de azalma

KK indisleri: MCV, MCH, MCHC azalması, RDW artması

PY: hipokromik, mikrositik KK’ ler

Retikülosit : normal veya hafif artar

Trombosit : Trombositopeni-trombositozis

FEP: N=15,5-+8,3 microg/dl, Demir eksikliği ve Pb zehirlenmesinde artar

Serum Ferritin: Azalır

Serum demiri azalır, total demir bağlama kapasitesi artar, transferrin yüzdesi azalır

Tedavi deneyimi: Uygun demir tedavisine Hb cevabı en güvenilir kriterdir. 7-10 gün içinde Retikülositte artma, Hb artma, Retikülositozu takiben Hb:0,25 – 0,4 gr / gün, Htk: %1/gün artar.

Kemik İliği:

Gecikmiş sitoplazmik matürasyon

Azalmış veya yokluğu

AYIRICI TANI :

Demir eksikliği

Hemoglobinopatiler-Talasemi,

Hem sentezi bozuklukları-Pb,pyrazinamid,INH

Sideroblastik anemiler

İdiopatik-

Herediter-sexe bağlı

Familial hipokromik anemi

Piridoksine yanıt veren anemi

Sekonder

İlaçlar

Sistemik hastalık

Malign hematolojik hastalıklar

Kronik enfeksion ve diğer influmatuar hastalıklar

Malignansi

Herediter orotik asiduria

Hipo veya atransferrin enzimi

Konjenital

Edinsel: Malignansi,malnütrisyon,nefrotik sendrom

Bakır eksikliği

Demir metabolizmasının doğumsal hataları

TEDAVİ :

Sütün kısıtlanması(1/2lt/gün)

Demir içeren yiyecekler

Buharlaşmış süt veyasoyalı formüller (inek sütü allerjisi varsa)

Demir tedavisi: Ferrous demir 3-6 mg /kg 1defa / gün 6-8 hafta

Demir tedavisine yanıt yoksa :

Demir alımında yetersizlik

Doz azlığı

Preparatın yetersizliği

Israr eden bilinmeyen kanama

Yanlış tanı

Eşlik eden hastalık(enfeksion,malignite,renal,KChastalık)

Bozuk GIS absorbsiyonu

Demir metabolizmasında sorunlar düşünülmelidir.