Çocuğunuz yaramazlık yapınca beni üzdün demeniz suçluluk duygusu yaratır!

Çocuğunuz yaramazlık yapınca beni üzdün demeniz suçluluk duygusu yaratır!

Sevgili Anne Babalar,

Çocuğunuzla yaşadığınız problemlerde çocuğunuza “Yaptığın şey beni çok üzdü”, “Ama ben çok üzüldüm” gibi cümleler kurmanız çocuğunuzda suçluluk duygusu yaratır. Çocuğunuzun yaptığı yanlış davranışlarda ya da onaylamadığınız davranışlarında onu sakinleştirmek veya onun davranışının yanlış olduğunu öğretmek için “beni çok üzdün” demeniz doğru bir yaklaşım olmaz.

Çocuğunuz sizin onaylamadığınız bir davranış yaptığında örneğin “Bir eşyanızı attı ve kırdı” “Beni çok üzdün” demek çocukta büyük suçluluk duygusuna neden olur. Aslında çocuğun bu davranışı sizi üzmez, ağlatmaz, ya da acı çektirecek, üzecek bir durum değildir sadece sizi sinirlendirir ve siz bu durumdan hoşlanmazsınız. Bu nedenle çocuğunuza “beni üzdün” gibi çok yük yükleyen kelimeleri söylemekten çekinin. Bunun yerine “Bu yaptığın davranış hoşuma gitmedi”, “Yaptığın bu davranış doğru değil”, “Bu davranışın beni sinirlendirdi” diyebilirsiniz. Farkındaysanız bu cümlelerde vurgu çocuğun davranışıdır, onun kişiliği değil. Bir davranışın ardından “Beni üzdün” demek aslında tüm çocuğun kişiliğini hedefler yani beni davranışın değil sen üzdün demiş oluyorsunuz aslında davranışı sizi sadece sinirlendiriyorken. “Sinirlendim” demek, “beni üzdün” demekten daha zor gibi görünüyor. Aslında bu duygular dogaldır.

Eğer çocuğunuz sizi sinirlendiriyorsa “beni sinirlendiriyorsun” diyebilirsiniz. “Beni çok üzdün” dediğinizde bir çocuğa değil, sanki bir yetişkine tepki vermek gibidir. Yetişkin bir insan bu cümlenizde kendini aşırı suçlu hissetmez, içselleştirmez. Fakat çocuklar kendini çok suçlu ve değersiz hissederler. Özellikle küçük çocuklar için bu tür kelimeler çok kaygı vericidir.

Çocuğunuzun yaptığı yanlış davranışında bu davranışının doğru olmadığını bilgilendirin ve aslında gerçekte ne hissettiğiniz yani sinirlendiğinizi çekinmeden söyleyin “beni çok üzdün” demek yerine.

Çocuğunuzla sağlıklı bir iletişim kurmanız dileğiyle,

Uzman Pedagog Sevil Yavuz

Çocuk, Ergen ve Aile Psikoloğu,

Beykent Üniversitesi Öğretim Görevlisi

Parenting Skills & Counseling Center